Foto: Genpo Roshi. In zijn boek schrijft deze Westerse Zenmeester dat hij de kloostermuren wil afbreken en zich voortaan op de hele wereld wil richten. Genpo kleed zich als een westerling en het valt mij opdat hij meditatie presenteert als een alledaagse oefening. Daarmee haalt hij de mystiek er van af en maakt hij het voor eenieder toegankelijk. (let op, niet van de verlichting, want dat blijft een groot mysterie). Via meditatie en Big Mind, kun je in het ‘niet –dualistische’ perspectief komen. Ik heb hier inmiddels twaalf Zen lezingen bijgewoond en het valt me op dat de lezingen altijd dezelfde ingrediënten bevat. De rode draad wordt gevormd door: Koans , Storys , Ancestors/lineage en Data. Een Koan zou je kunnen zien als een raadsel. Een Zen-student krijgt van zijn leraar een Koan met de opdracht deze op te lossen. De oplossing vind je niet door er over na te denken, maar door meditatie komt het antwoord als het ware naar je toe. Storys zijn anekdotes over verschillende zenmeesters uit de geschiedenis. En deze anekdotes geven ons een verassend inzicht in de werkelijkheid. In de praatjes worden de oude meesters (Roshi’s) uit hun traditie steeds bij naam en toenaam genoemd en hun woorden en uitspraken worden letterlijk geciteerd, waarbij het jaar en de datum nauwkeurig wordt genoemd.Het gedachtegoed van Zen wordt dus vooral overgedragen door verhalen en raadsels gerelateerd aan meesters en data.
Dit is totaal verschillend aan de huidige manier van leren waar we theorieën uit boeken leren. Neem bijvoorbeeld een boek over sociologie of psychologie, waarin je pagina’s lange droge teksten leest over hoe mensen in mekaar zitten en als je geluk hebt zit er soms een voorbeeld bij. Ook in het Westen kennen we van oudsher de overdracht van wijsheid via verhalen. Denk bijvoorbeeld aan de bijbel of de sprookjes en legenden. Net als in de Koans dragen sprookjes en bijbelteksten ook diepe wijsheden in zich. Door met deze verhalen grondig aan het werk te gaan komt er een diep inzicht in de werkelijkheid naar boven.Waarom hebben we deze effectieve methodiek eigenlijk los gelaten? En zijn we overgestapt naar ‘lange, droge en ingewikkelde’ uiteenzettingen van wetenschappers. Misschien kun je wel zeggen met de Verlichting hebben we de overstap gemaakt van kwaliteit naar kwantiteit en we zien door de bomen het bos niet meer. De essentie is door het overstelpende aanbod onzichtbaar geworden. Genpo gaf gisteren aan dat hij drie jaar had gestudeerd op 1 Koan. Zou het niet heerlijk zijn als we alle overbodige informatie in de prullenbak kunnen gooien en ons alleen met de essentie bezig kunnen houden?
Ik blijf in mijn Columns terugkomen op het inzoemen op details. Alleen via verdieping krijg je toegang tot de wijsheid. Enne…. mijn verhaaltjes heten Columns. Elke dag verdiep ik mij in een thema, die voor mij de draad vormt waaraan ik omhoog kan klimmen.
