zondag 7 december 2008

Zorg voor de ziel;afleiding versus essentie

Dit weekend naar de Dom in Utrecht geweest. (zie Column 23 november) Mijn bezoek aan de expositie van Henk Pietersma werd tot mijn verrassing omlijst door het traditionele zaterdagmiddagconcert (tip: iedere zaterdagmiddag is er om 15.30 een vrij toegankelijk concert in de Dom).

Mijn Column gaat niet over de expositie, maar over het boek 'Zorg voor de Ziel' van Thomas Moore, welke ik voor de lange treinreis naar Utrecht had uitgekozen. Een zeer interessant, maar moeilijk boek. Moore kijkt vanuit een mythisch wereldbeeld naar de ziel. Hij gaat er vanuit dat de ontwikkeling van de ziel de meest essentiële taak van menselijk leven is. Dat klinkt wellicht eenvoudig, maar -net als Gods wegen- is de ziel ondoorgrondelijk. Als mens kunnen we de ziel nauwelijks begrijpen. De ziel kent geen woorden maar communiceert op een cryptische manier via beelden en metaforen, ook houdt hij er nog eens een ander waarden en normen stelsel op na. Waar we bijvoorbeeld in de wereld niks willen weten van zwaarmoedigheid, zegt Moore dat juist die gevoelens vernieuwing brengen en wijst hij ons op Saturnus. Waar wij als samenleving de emotie jaloezie in de schaduw hebben gezet is dit voor de ziel een transformerende kracht en haalt hij Hera aan, de jaloerse echtgenote van Zeus. Waar wij als samenleving macht afkeuren, zoekt de ziel, net als Zeus, zijn eigen macht om zijn werk te doen.

Zoveel mystiek en ‘niet-weten’ maakten me wat somber en toen ik uit de 'stille Dom' de stad in liep, gonsde het van de Sint-inkopen. Een gevoel van zinloosheid bekroop mij. Onwillekeurig vroeg ik mij af of deze drukte nog enig verband had met ‘zorg voor de ziel’. Ik zat er over na te denken en de boeddhistische duiding - the innocence - kwam boven drijven. Als we maar doorgaan met de waan van de dag en onszelf niet tot stoppen brengen, kunnen we ons hele leven bezig zijn met AFLEIDING zoals: poetsen, stofzuigen, wasjes draaien, kleren kopen, geld verdienen, feestjes aflopen, naar de sportschool, klusjes in huis, vakanties vieren, tv kijken etc.
De ESSENTIE, zorgen voor de ziel vraagt om andere activiteiten, zoals het opzoeken van de stilte, het horen van de vogels, het bekijken van kunstwerken, de herinnering van dromen, het lezen van sprookjes, mythen of bijbelteksten, stil gaan staan bij gevoelens, het maken van klank, het luisteren naar muziek, kijken naar de natuur, aandacht hebben voor je ademhaling, het maken van poëzie en het leren kennen van al wat is.

Stelling: Wanneer je contact wil maken met je ziel, moet je de meute achter je laten. Verlaat het conventionele pad en zet je stappen op een nieuw terrein.

Experiment: kijk vandaag eens hoeveel tijd je besteed aan de zorg voor je ziel?

Er is een BLOG over Thomas Moore.http://barque.blogspot.com/